خانه پیش ساخته چیست و چه مزایایی دارد؟

خانه‌های از پیش‌ساخته، اصطلاحی است که به طور گسترده استفاده می‌شود که ساختار خانه‌هایی را توصیف می‌کند که به صورت جزئی یا کامل در محل دیگری ساخته شده‌اند. اجزاء این خانه‌ها از قبل ساخته شده و به محل مورد نظر تحویل داده می‌شوند تا در آنجا نصب و مونتاژ شده و در نهایت خانه نهایی را تشکیل دهند.

اصطلاح از پیش‌ساخته به تعداد زیادی از انواع مختلف خانه‌ها اشاره دارد که در یک دسته اصلی قرار می‌گیرند و تفاوت میان هر یک از این خانه‌ها، توسط نوع ساخت‌وساز که برای دستیابی به نتیجه دلخواه طراحی می‌شود و همچنین با توجه به محدودیت‌هایی که برای تحویل و مونتاژ در محل را برطرف می‌کند، تعیین می‌شود.

مدولار: اجزای این خانه‌ها به صورت سه بعدی و تقریباً به طور کامل در محیط کارخانه ساخته شده و برای نصب به محل مورد نظر تحویل داده می‌شوند. این خانه‌ها که به عنوان خانه‌های سکشنال (sectional) نیز شناخته می‌شوند، مجموعه‌ای از واحد‌های ساختاری سه بعدی هستند که در محل مورد نظر با یکدیگر ترکیب و مخلوط می‌شوند و در نتیجه یک ساختمان کامل را ایجاد می‌کنند.

خانه‌های پنلی (Panelized): خانه‌های پنل شده، خانه‌هایی دو بعدی هستند که تا حدی در کارخانه ساخته و نصب می‌شوند و پس از آن برای مونتاژ و ساخت به محل نصب تحویل داده می‌شوند. خانه پیش ساخته ترکیبی (Hybrid Prefab): این خانه‌ها ترکیبی از خانه‌های پنل شده دو بعدی و ساختار مدولار سه بعدی هستند. این خانه‌های ترکیبی مزایایی برای اجزای فراوانی مورد نیاز سفارشی دارند؛ بنابراین با سرعت بیشتر می‌توان آن‌ها را ساخت و علی‌رغم محدودیت‌های محل ساخت‌وساز به سرعت تحویل داده شوند.

خانه پیش ساخته مدولار، اجزای مدولار سه بعدی هستند که تقریباً به صورت کامل در کارخانه ساخته شده و برای نصب به محل نهایی تحویل داده می‌شوند. این خانه‌ها هنگام خروج از کارخانه تقریباً 80 تا 95 درصد تکمیل شده‌اند و توسط کامیون‌های مسطح در مسافت‌های کوتاه یا طولانی حمل می‌شوند.

خانه‌های مدولار تقریباً به صورت کامل در کارخانه ساخته می‌شوند، به این معنی که با دیوار‌های متصل، کف، سقف، سیم‌کشی، لوله‌کشی، وسایل داخلی و … ساخته شده و سپس به محل مورد نظر تحویل داده شده و در آن جا به صورت کامل نصب می‌شوند. ماژول‌ها را می‌توان در کنار هم یا به صورت بالا و پایین ترکیب کرد تا خانه‌های بزرگ‌تر یا خانه‌هایی در امداد خانه‌های موجود نصب شوند. ماژول‌های حجمی از پیش‌ساخته شده، به صورت کامل با رنگ یا کاغذ دیواری برای دیوارها، کف‌ها و سقف‌ها مونتاژ می‌شوند. اصطلاح حجمی (volumetric) به دستاورد‌ها و کارایی‌هایی که در ساخت خانه‌های مدولار، خارج از محل مورد نظر، به دست آمده است اشاره دارد. واحد‌ها ماژول‌هایی هستند که می‌توانند به یکدیگر متصل شوند و ساختمان‌های کامل را بدون نیاز به روبنای اضافی تشکیل دهند. خانه‌های پیش‌ساخته مدولار قبلاً محدودیت‌های بیشتری در اندازه و عرض داشتند اما به مرور با پیشرفت در صنعت حمل‌ونقل، خانه‌های مدولار دیگر محدود به اندازه اتاق‌های کوچک‌تر و طرح‌های تک طبقه نیستند. اندازه یک خانه از پیش‌ساخته مدولار استاندار، 4/5 متر است که برای حمل‌ونقل نیز آسان‌تر است اما این متراژ خانه برای دستیابی به نتایج مطلوب سفارش دهنده، انعطاف‌پذیر هستند. اغلب کارخانه‌ها و سازندگان خانه پیش ساخته مدولار به دنبال راه‌هایی برای غلبه بر محدودیت‌های ابعاد و ایجاد گزینه‌های سفارشی سازی بیشتر هستند.

خانه‌های پیش‌ساخته پانی، اجزای دو بعدی هستند که در کارخانه‌ها تولید می‌شوند و سپس به محل مورد نظر حمل و مونتاژ می‌شوند تا در آنجا با هم ترکیب شده و یک خانه سه بعدی ایجاد کنند. پنل‌ها از مواد مختلفی ازجمله صفحات اسلب بتنی، پنل‌های چوبی، چوب ترکیبی، چوب بازیافتی، پنل‌های عایق و … ساخته می‌شوند.

خانه‌های پیش‌ساخته دو بعدی ممکن است به صورت سیستم‌های پنل باز یا پنل بسته باشند. بین این دو نوع طراحی تفاوت خاصی وجود ندارد و تنها تفاوتی که میان این دو وجود دارد این است که پنل‌های باز عایق‌بندی نشده‌اند و برای تکمیل آن‌ها در محل ساخت‌وساز کار‌های بیشتری لازم است انجام شود. در مقابل، پنل‌های بسته، عایق‌بندی شده و قبل از ارسال به محل، در کارخانه تقریباً تکمیل می‌شوند. پنل‌های پیشرفته نیز به پنل‌هایی می‌گوییم که با امکانی همچون پنجره‌ها، اتصالات یا لوله‌کشی در کارخانه تکمیل می‌شوند.

مقرون به صرفه بودن

خانه پیش ساخته نسبت به خانه‌های دیگر بسیار ارزان‌تر هستند. ارزان بودن یکی از دلایل اصلی روی آوردن مردم به این نوع خانه‌ها هستند و این صرفه‌جویی به آن‌ها اجازه می‌دهد تا در عین خرید خانه، پس‌اندازی هم داشته باشند. به طور کلی در ساخت خانه پیش ساخته از مصالح و مواد کمتری استفاده می‌شود و همچنین قبل از سفارش خانه می‌توان تا حد دقیقی میزان مبلغ مورد نیاز را تخمین زد. علاوه بر این هزینه نیروی کار نیز بسیار کمتر است چرا که نیازی به استخدام افراد زیادی برای کار کردن در محل ساخت‌وساز ندارید. صرفه‌جویی در انرژی از بسیاری جهات، خانه پیش ساخته برای محیط زیست بهتر از خانه‌های سنتی هستند. این خانه‌ها هوابند هستند و همچنین به گونه‌ای طراحی شده‌اند که تا حد امکان در مصرف انرژی صرفه‌جویی شود. این روز‌ها بسیاری از کارخانه‌ها و شرکت‌های ساخت‌وساز خانه‌ها و ساختمان‌ها، اقدامات زیادی را برای صرفه‌جویی بیشتر در خانه‌ها انجام می‌دهند. به عنوان مثال آن‌ها صفحات خورشیدی و سیستم‌های آبگیر باران را به خانه‌های خود اضافه می‌کنند. ساخت سریع افرادی که در کار ساخت‌وساز خانه‌ها سررشته دارند به خوبی می‌دانند که ساختن خانه‌ها به صورت برنامه‌ریزی شده و در مدت زمان محدود تقریباً غیرممکن است. حتی اگر همه کار‌ها به خوبی انجام شوند باز هم مواردی مانند آب‌وهوا یا تأخیر در تحویل مصالح می‌تواند ساخت خانه را به تأخیر بیندازد. با این حال، بسیاری از مشکلاتی که در ساخت خانه‌های سنتی وجود دارد در ساخت خانه پیش ساخته تا حد زیادی رفع شده‌اند و چون خانه در محیط کارخانه ساخته می‌شود تمامی مصالح نزدیک هستند و تغییرات آب‌وهوایی نیز تأثیر خیلی کمی روی روند ساخت دارند. کاهش میزان زباله در ساخت خانه‌های سنتی، مسلماً میزان زیادی زباله و پسماند تولید می‌شود اما خوشبختانه خانه پیش ساخته این مشکل را نیز به حداقل رسانده و در فرایند ساخت این خانه‌ها تقریباً هیچ زباله‌ای تولید نمی‌شود. به این دلیل که ساخت خانه در محیط کارخانه صورت می‌گیرد، هر گونه مواد باقی مانده بازیافت شده و برای ساخت خانه‌های دیگری استفاده می‌شوند. سالم‌تر و ایمن‌تر یکی دیگر از مزایای خانه‌های از پیش‌ساخته، سالم‌تر بودن و ایمن‌تر بودن آن‌ها است. هنگامی که در حال ساختن خانه‌ای جدید هستید، افرادی که در محل ساخت‌وساز هستند در معرض عناصری ازجمله رطوبت و گردوغبار قرار می‌گیرند. قرار گرفتن مداوم در معرض رطوبت باعث رشد کپک و باکتری می‌شود که در نهایت ممکن است برای برخی افراد مشکلات سلامتی جدی ایجاد کرده و حتی در برخی موارد کشنده نیز باشد. اگرچه خانه پیش ساخته به کلی مشکل رشد کپک و باکتری را رفع نمی‌کنند اما به میزان قابل توجهی آن را کاهش می‌دهند.